WYBRANE ZMIANY PODATKOWE 2023
(stan prawny na dzień 19.12.2022 r.)

Szanowni Państwo,

poniżej prezentujemy wybrane zmiany podatkowe oraz zmiany kadrowo-płacowe i z zakresu rozliczeń z ZUS, obowiązujące lub mające być przedmiotem prac parlamentarnych w roku 2023.

ZMIANY W ZAKRESIE PIT

Forma opodatkowania za rok 2022

Osoby, które w roku 2022 wybrały jako formę opodatkowania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stawkę liniową, tj. 19% lub ryczał od przychodów ewidencjonowanych i nie dokonały od dnia 01.07.2022 r. zmiany formy opodatkowania na rozliczenie z uwzględnieniem skali podatkowej (stawki 12% i 32%), będą mogły, składając roczne zeznanie podatkowe za rok 2022, zdecydować, w jaki sposób opodatkować swoje dochody (przychody). W ramach tego wyjątkowego rozwiązania, mającego zastosowanie wyłączenie w odniesieniu do rozliczenia za rok 2022, do wyboru będą dwa warianty:

1) zachowanie formy opodatkowania wybranej w roku 2022 r., tj. stawki liniowej albo ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
2) rezygnacja ze stawki liniowej albo ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na rzecz skali podatkowej. Przy wyborze tego wariantu podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji w postaci wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako samotny rodzic.

Wybór danego wariantu będzie potwierdzany przez podatnika tylko poprzez złożenie odpowiedniego formularza PIT, przewidzianego dla danej formy rozliczenia, tj. formularza PIT-28, PIT-36 albo PIT-36L.

Przypominamy również, że termin składania wszystkich rocznych zeznań PIT za rok 2022 upływa z dniem 02.05.2023 r. (wydłużony został termin złożenia zeznania PIT-28).

Forma opodatkowania za rok 2023

Jeżeli podatnik będzie chciał dokonać zmiany formy opodatkowania na rok 2023, nadal będzie zobligowany do złożenia stosownego zawiadomienia naczelnikowi urzędu skarbowego, właściwemu ze względu na jego adres miejsca zamieszkania. Termin na złożenie takiego zawiadomienia upłynie 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym po raz pierwszy w roku 2023 uzyskany zostanie przez podatnika dochód (np. jeśli dochód zostanie osiągnięty w styczniu, termin upłynie z dniem 20 lutego; jeśli dochód zostanie uzyskany w maju, termin upłynie z dniem 20 czerwca).

Osoby, które wykonują działalność gospodarczą podlegającą rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, chcąc dokonać zmiany, będą musiały złożyć wniosek o aktualizację swoich danych. Wspólnikom spółek jawnych, spółek partnerskich oraz komandytowych rekomendujemy złożenie stosownego zawiadomienia bezpośrednio do urzędu skarbowego, właściwego dla miejsca zamieszkania danego wspólnika.

OPODATKOWANIE NAJMU OD ROKU 2023

Począwszy od roku 2023 wszystkie osoby fizyczne, które wynajmują nieruchomości na cele mieszkaniowe w ramach tzw. najmu prywatnego (czyli nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej w tym zakresie), będą obligatoryjnie rozliczały swoje przychody z tego tytułu przy zastosowaniu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z uwzględnieniem stawki 8,5% dla przychodów do kwoty 100.000,00 zł oraz stawki 12,5% dla przychodów powyżej kwoty 100.000,00 zł.

Od roku 2023 nie będzie już także możliwe amortyzowanie nabytych albo wybudowanych lokali mieszkalnych, niezależnie od tego, czy nieruchomość jest własnością podatnika będącego osobą fizyczną czy spółki prawa handlowego.

LIMIT PŁATNOŚCI GOTÓWKOWYCH

W roku 2023 bez zmian pozostanie limit płatności gotówkowych obowiązujący w rozliczeniach między przedsiębiorcami, tj. limit 15.000,00 zł brutto dla danej transakcji, bez względu na to, ile faktur dokumentuje tę transakcję.

Zmiany w tym zakresie wejdą w życie od dnia 01.01.2024 r., wtedy to będą obowiązywały limity dla:

1) transakcji między przedsiębiorcami – limit 8.000,00 zł brutto dla jednej transakcji, niezależnie od liczby dokumentujących ją faktur;
2) transakcji między przedsiębiorcą a konsumentem – limit 20.000,00 zł brutto dla jednej transakcji, niezależnie od liczby dokumentujących ją faktur.

KASY FISKALNE ON-LINE

Od roku 2023 w sprzedaży będą dostępne tylko kasy on-line oraz kasy wirtualne (jest to rodzaj oprogramowania). Podatnicy, którzy aktualnie posługują się innymi typami kas, będą mogli ewidencjonować na nich sprzedaż tak długo, jak długo będzie możliwe –tzn. w przypadku kas z zapisem papierowym, zmiana będzie konieczna, gdy dojdzie do ich całkowitego zużycia, a w przypadku kas z zapisem elektronicznym, kiedy nastąpi wyczerpanie pamięci fiskalnej kasy i konieczność jej wymiany.

Z dniem 01.02.2023 r. do grupy podmiotów zobowiązanych do obligatoryjnego stosowania kas fiskalnych (ale już tylko kas on-line albo wirtualnych) dołączą podmioty prowadzące myjnie samochodowe, w tym myjnie samoobsługowe¹. (Pełna lista podmiotów objętych obowiązkiem obligatoryjnego stosowania kas fiskalnych wymieniona jest w § 4 rozporządzenia ministra finansów z 22.12.2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących – link do tekstu dokumentu:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210002442)

Do dnia 31.12.2023 r. utrzymany jest limit 20.000,00 zł obrotu w poprzednim i bieżącym roku podatkowym w przypadku dokonywania przez przedsiębiorcę sprzedaży towarów (usług) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, który zwalnia takiego przedsiębiorcę z obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Uprawnienie to nie przysługuje podmiotom wskazanym w § 4 wyżej wymienionego rozporządzenia.

E-FAKTUROWANIE

W dniu 01.12.2022 r. opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten przewiduje wprowadzenie obowiązkowego „e-fakturowania” od 01.01.2024 r. Służył temu będzie Krajowy System e-Faktur (KSeF). W systemie tym możliwe będzie wystawianie faktur zgodnie z przewidzianym przez Ministerstwo Finansów schematem, otrzymywanie i przechowywanie wystawionych faktur oraz dostęp do nich. Systemem KSeF będą objęte:

1) krajowe dostawy towarów i świadczenie usług dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami;
2) transakcje na rzecz organów publicznych;
3) transakcje na rzecz konsumentów, przy czym nadal będzie obowiązywała zasada, że faktura wystawiana będzie na żądanie nabywcy/usługobiorcy, zgłoszone w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dana czynność została dokonana (docelowo mają zniknąć w związku z tym paragony z NIP do kwoty 450,00 zł).

Każda faktura będzie musiała znaleźć się w systemie KSeF. Jeśli dany podmiot wystawia faktury przy wykorzystaniu komercyjnego programu, będzie zobligowany do przesłania tych faktur do systemu KSeF z uwzględnieniem terminów przewidzianych w ustawie o podatku od towarów i usług dla danego rodzaju transakcji. Faktura, aby została uznana za prawidłową, będzie musiała otrzymać numer identyfikacyjny w systemie KSeF, a po jej przetworzeniu urzędowe poświadczenie odbioru (tzw. UPO). Tylko faktury znajdujące się w systemie KSeF, będą uznawane przez ograny podatkowe za wystawione przez podatnika (faktury sprzedaży) albo wystawione na jego rzecz (krajowe faktury zakupu). Oznacza to więc, że jedynie takie faktury będą mogły być ujęte w pliku JPK (zarówno w części ewidencyjnej, jak i w deklaracji VAT).

Podatnik nadal będzie mógł przekazywać kontrahentom swoje faktury i odbierać faktury od innych podmiotów w dotychczas uzgodniony sposób. Faktury będą mogły być także przesyłane kontrahentowi przy użyciu systemu KSeF, po wcześniejszym uzyskaniu jego zgody.
Faktury będą przechowywanie w systemie KSeF przez 10 lat, okres ten będzie liczony od końca roku, w którym dana faktura została wystawiona.

ZMIAN KADROWO-PŁACOWE I W ZAKRESIE ROZLICZEŃ Z ZUS

♦ Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2023 r. dwukrotnie zmieni się wysokość minimalnego wynagrodzenia wypłacanego z tytułu zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej.

* wszystkie podane kwoty są kwotami brutto

♦ Zmiana wysokości składek na ubezpieczenie społeczne. Od 01.01.2023. r. wzrosną składki z tytułu ubezpieczenia społecznego dla osób fizycznych wykonujących indywidualną działalność gospodarczą rejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub będących wspólnikami spółek  jawnych, spółek partnerskich, spółek komandytowych, o ile nie mają innego tytułu do ubezpieczenia. Zmiana wynika ze wzrostu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za pracę – w roku 2023 będzie to 6.935,00 zł brutto.
60% tej kwoty, tj. kwota 4.161,00 zł, jest podstawą do ustalenia składek z tytułu ubezpieczenia społecznego w nadchodzącym roku dla osób niekorzystających z jakichkolwiek preferencji w tym zakresie.

* Do podanych powyżej kwot trzeba będzie doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne, której wysokość jest uzależniona od formy prowadzonej działalności oraz od wybranej formy opodatkowania dochodów (przychodów)

Od 01.01.2023 r. po raz pierwszy obowiązkiem uiszczania składek z tytułu ubezpieczenia społecznego będą objęte osoby fizyczne pełniące w spółkach komandytowo-akcyjnych rolę komplementariuszy, o ile nie będą miały innego tytułu do ubezpieczenia.

♦ Zmiana wysokości minimalnej składki zdrowotnej – PIT. W roku 2023, ze względu na dwukrotny wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, zmianie ulegnie także wysokość minimalnej składki zdrowotnej dla osób prowadzących indywidualną działalność gospodarczą i rozliczających swoje dochody z zastosowaniem skali podatkowej albo stawki 19%. W przypadku braku w danym miesięcznym okresie rozliczeniowym dochodu, osoby takie będą płaciły minimalną składkę zdrowotną:

• w okresie od 01.01.2023 r. do 30.06.2023 r. będzie to kwota 304,47 zł;
• w okresie od 01.07.2023 r. do 31.12.2023 r. będzie to kwota 310,50 zł.
  

Te same kwoty będą obowiązywały dla osób fizycznych będących wspólnikami spółek
komandytowych oraz spółek jawnych i partnerskich (w przypadku tych dwóch ostatnich typów spółek, kwota ta będzie obowiązywała w przypadku braku dochodu w danych okresie rozliczeniowym).

♦ Zmiana wysokości minimalnej składki zdrowotnej – PPE. W roku 2023 wzrośnie prawdopodobnie wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotnej dla osób rozliczających się z wykorzystaniem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (nie dotyczy to osób rozliczających tzw. najem prywatny). Kwota składki jest uzależniona od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale poprzedniego roku. Wobec tego jej wysokość będzie znana dopiero po zakończeniu roku 2022.

Wyliczaną w ten sposób składką na ubezpieczenie zdrowotne będą objęte od przyszłego roku także osoby fizyczne pełniące funkcję komplementariuszy w spółkach komandytowo-akcyjnych.

♦  Automatyczny zapis do PPK. Od 2023 r. wszyscy pracownicy między 18 a 55 rokiem życia zostaną obligatoryjnie objęci Pracowniczym Planem Kapitałowym, o ile do dnia 31.03.2023 r. nie złożą pracodawcy oświadczenia o rezygnacji z przystąpienia do programu. Pracownicy między 55 a 70 rokiem życia, chcący przystąpić do PPK, będą zobligowani do złożenia pracodawcy stosownego oświadczenia. Złożone przez pracownika oświadczenie o rezygnacji z PPK będzie obowiązywało przez 4 lata, o ile wcześniej pracownik nie zadeklaruje chęci uczestnictwa w programie. Z udziału w programie będzie można też zrezygnować w każdym momencie poprzez zgłoszenie tego pracodawcy.

W związku z tym uprzejmie przypominamy, że wszelkie zmiany dotyczące PPK w Państwa firmach powinny być zgłaszane osobie odpowiedzialnej za prowadzenie Państwa rozliczeń kadrowo-płacowych niezwłocznie.

♦  Nowa wersja formularza PIT-2. Od dnia 01.01.2023 r. będzie obowiązywał nowy formularz PIT-2 (wersja 9). Formularz ten będzie mógł być wykorzystany przez płatnika (pracodawcę, zleceniodawcę) do ustalenia sposobu wyliczania wynagrodzenia w oparciu o złożone przez danego podatnika (pracownika, zleceniobiorcę) oświadczenia i wnioski umieszczone w formularzu, o ile pracodawca (płatnik) nie stosuje innego wzoru dokumentu albo sposobu uzyskania od podatników takich informacji. Nowy formularz PIT-2 dotyczy przychodów (dochodów) uzyskanych od 2023 r. Podatnik będzie mógł go złożyć w dowolnym momencie roku kalendarzowego. Od roku 2023 poszerzy się krąg osób, które będą mogły złożyć formularz PIT-2, oprócz pracowników będą to m. in: zleceniobiorcy, osoby wchodzące w skład zarządów, rad nadzorczych czy komisji osób prawnych, niezależnie od sposobu ich powołania.

Oświadczenia złożone w latach ubiegłych zachowują swoją moc, o ile w odniesieniu do danego podatnika nie nastąpiły jakieś zmiany. Oświadczenie trzeba będzie składać co rok tylko w przypadku, gdy podatnik będzie wnioskował o: niepobieranie w danym roku podatkowym przez płatnika zaliczek na PIT, wspólne rozliczenie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko, a w przypadku zleceniobiorców o stosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu.

W załączeniu (jako osobne pliki) przesyłamy wzór formularza PIT-2 oraz krótkie objaśnienie o sposobie jego wypełnienia.

¹Chodzi o usługi mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej). Myjnie automatyczne mogą stosować kasy z elektronicznym zapisem kopii.

Limity podatkowe w roku 2023¹
(stan prawny na dzień 19.12.2022 r.)

W roku 2023 zmianie ulegną limity:

1) określające małego podatnika PIT, CIT i VAT;
2) kwotę amortyzacji jednorazowej de minimis;
3) stosowania ryczałtu ewidencjonowanego;
4) przyjęte dla celów rachunkowości

Kurs średni euro ustalony przez NBP na pierwszy dzień roboczy października w roku 2022, tj. na dzień 03.10.2022 r., był równy 4,8272 zł za 1 euro (Tabela NBP nr 191/A/NBP/2022). Jest on wyższy niż kurs przyjęty na potrzeby ustalenia limitów podatkowych w roku 2022 (4,5941 zł za 1 euro), dlatego też limity podatkowe i rachunkowe obowiązujące w roku 2023 będą wyższe niż w roku ubiegłym.

Jednorazowa amortyzacja do kwoty 50 tys. euro rocznie – limit w 2023

Podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000,00 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.

Przeliczenia na złote kwoty limitu dokonuje się według średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na dzień 03.10.2022 r. w zaokrągleniu do 1.000,00 zł.

Amortyzacja*

*Dodatkowym warunkiem stosowania amortyzacji de minimis jest posiadanie statusu małego podatnika.

Jednorazowej amortyzacji nie mogą stosować podmioty (podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych) rozpoczynające działalność, utworzone np. przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowoutworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty minimum 10.000,00 euro. W roku 2023 jest to kwota 48.000,00 zł

Mały podatnik VAT, PIT i CIT – limit w 2023

O statusie małego podatnika decyduje kryterium obrotu rocznego. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług podstawowym kryterium, znajdującym zastosowanie do większości podatników, za małego podatnika uważa się tego, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000.000,00 euro w zaokrągleniu do 1.000,00 zł. Podatnik, którego obrót pozwala na zakwalifikowanie do tej grupy, może skorzystać z kasowej metody rozliczenia VAT (nie dotyczy to jednak podatników, którzy zostali zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT w roku 2022 lub zostaną zarejestrowani w roku 2023). Uprawnienia tego pozbawieni są również czynni podatnicy VAT, którzy prowadzą sprzedaż towarów/ usług zdefiniowanych w załączniku nr 15 do ustawy i którzy w skali danego miesiąca dokonują dostawy na kwotę powyżej 50.000,00 zł, nie uwzględniając podatku). Metoda kasowa polega na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez podatnika dostaw towarów i/lub świadczenia usług powstaje:

1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dokonania dostawy towarów i/lub świadczenia usług na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny;
2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, jednak nie później niż w ciągu 180 dni, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku dokonania dostawy towarów i/lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w punkcie pierwszym.

Mały podatnik VAT

Status małego podatnika VAT może mieć również podatnik prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000,00 euro.

Mały podatnik VAT – pośrednik

 W przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000.000,00 euro. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro, podobnie jak w przypadku małego podatnika VAT, dokonuje się według średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na dzień 03.10.2022 r., z uwzględnieniem zaokrąglenia do kwoty 1.000,00 zł.

Małym podatnikiem PIT i CIT w roku 2023 będzie zatem podatnik u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w roku 2022 kwoty 9 654.000,00 zł.

!!!UWAGA!!! Podatnik, który chciałby skorzystać w rok 2023 z preferencyjnej stawki CIT w wysokości 9% do opodatkowania dochodów innych niż zyski kapitałowe, musi spełnić łącznie 2 warunki:

1) jego przychody² w roku bieżącym (2023), nie będą mogły przekroczyć 2 000.000,00 euro netto (kwota w euro będzie przeliczona po kursie NBP z dnia 02.01.2023 r., z zaokrągleniem do 1.000,00 zł);
2) jego przychody³ z poprzedniego roku (2022) nie będą mogły przekroczyć 2.000,00,00 euro (tj. 9 654.000,00 zł wraz z kwotą VAT ).

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – limit 2023

Jedną z metod opodatkowania dochodów (przychodów) z działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, w tym działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej lub jawnej osób fizycznych lub z tytułu najmu, dzierżawy i umów podobnych, jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Kontynuacja tej formy opodatkowania lub zmiana zasad opodatkowania na ryczałt wymaga spełnienia wymogu nieprzekroczenia określonego limitu przychodów.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w roku 2023 mogą opłacać podatnicy kontynuujący działalność gospodarczą, którzy w roku 2022 uzyskali przychody w kwocie netto z działalności prowadzonej samodzielnie nie większe niż 9 654.400,00 zł (równowartości 2 000.000,00 euro), lub w formie spółki, a suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczy tej kwoty, tj. kwoty 9 654.400,00 zł.

Prawo do kwartalnego opłacania ryczałtu w roku 2023 będą mieli podatnicy, których przychody netto z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki nie przekroczą kwoty 965.440,00 zł (równowartości 200.000,00 euro).

Ryczał od przychodów ewidencjonowanych

Kwoty wyrażone w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na dzień 03.10.2022 r.  Nie dokonuje się w tym przypadku zaokrągleń.

Pełna i uproszczona rachunkowość – limity w 2023

W roku 2023 po raz kolejny do określenia limitów potrzebnych celem ustalenia rodzaju prowadzonej rachunkowości – pełnej lub uproszczonej, stosuje się kurs euro z pierwszego dnia roboczego października roku kalendarzowego poprzedzającego ten rok. Aktualnie obowiązujący limit, po przekroczeniu którego podatnik prowadzący
działalność w formie indywidualnej działalności gospodarczej, spółki cywilnej osób fizycznych; spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych lub spółki partnerskiej jest zobligowany do prowadzenia ksiąg rachunkowych to kwota 2 000.000,00 euro. W związku z tym podmioty, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych w roku 2022 przekroczyły ten limit, zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych w roku 2023.

Limit warunkujący prowadzenie pełnej rachunkowości

Podsumowanie:

* przeliczenie bez zaokrąglenia do kwoty 1.000,00 zł.

¹ Na potrzeby opracowania przyjmujemy że rok obrotowy podatnika pokrywa się z rokiem kalendarzowym

² Zgodnie z interpretacją KIS z dnia 03.01.2022 r. (0111 KDIB2-1.4010.537.2021.1.MKU): przy obliczaniu (…) limitu należy uwzględnić wszelkie przychody ze sprzedaży danego podatnika, w tym także zwolnione od podatku dochodowego oraz przychody ze sprzedaży zaliczane do zysków kapitałowych z wyłączeniem przychodów osiąganych z innego tytułu niż sprzedaż.

³ Zob. przypis nr 2.

Pobierz dokument w pdf

PIT-2 – INSTRUKCJA
(stan prawny na dzień 19.12.2022 r.)

Możliwe do złożenia przez podatnika oświadczenia na formularzu, m.in.:
1) oświadczenie w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek;
2) oświadczenie składane organowi egzekucyjnemu lub podmiotowi niebędącemu następcą prawnym zakładu pracy w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek;
3) oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (rozliczenie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko);
4) oświadczenie o spełnieniu warunków do korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodu;
5) oświadczenie o spełnieniu warunków do stosowania wszelkiego rodzaju zwolnień przedmiotowych, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
6) wniosek o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodu;
7) wniosek o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu;
8) wniosek w sprawie niepobieraniu zaliczek na PIT w roku podatkowym.

Oświadczenie lub wniosek podatnik będzie składał poprzez:
1) zaznaczenie właściwego lub właściwych kwadratów;
2) w części E, w poz. 10 formularza, dotyczącej oświadczenia o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (tj. rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko) poprzez zaznaczenie właściwego kwadratu i skreślenie treści, której nie chcemy wybrać;
3) złożenie podpisu w części K.

Kategorie podmiotów składających oświadczenie:
1) osoby pozostające stosunku pracy – możliwe do wyboru część: C, D, E, F,G, H, I, J;
2) zleceniobiorcy, tj. osoby uzyskujące przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło – możliwe do wyboru części: C, G, H, I, J;
3) osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych – możliwe do wyboru część: C, G, H, I, J;
4) osoby uzyskujące przychody na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze – możliwe do wyboru część: C, G, H, I, J;
5) osoby uzyskujące przychody z praw majątkowych (m. in. z praw autorskich) – możliwe do wyboru część: C, G, H, I, J.

Konstrukcja formularza PIT-2 (wersja 9)

Część A – Dane identyfikacyjne podatnika (nazwisko, pierwsze imię, data urodzenia).
Część B – Dane płatnika, któremu składane jest oświadczenie/wniosek.
Część C – Oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszania o kwotę zmniejszającą podatek. W części C podatnik będzie mógł wskazać, że wnosi o pomniejszenie zaliczki na podatek o kwotę stanowiącą:

1) 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (gdy pomniejszenia będzie miał dokonać tylko jeden płatnik, np. pracodawca albo zleceniodawca);
2) 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (gdy pomniejszenia będzie miało dokonać dwóch płatników, np. pracodawców albo zleceniodawców);
3) 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (gdy pomniejszenia będzie miało dokonać trzech płatników, np. pracodawców albo zleceniodawców).

Część D – Oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek. Oświadczenie w części D podatnik składa m. in.: podmiotowi niebędącemu następcą prawnym zakładu pracy, przejmującemu zobowiązania zakładu pracy wynikające ze stosunku pracy.
Część E – Oświadczenie podatnika składane płatnikowi o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (wspólnie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko). Oświadczenie w części E składa się zakładowi pracy.
Część F – Oświadczenie podatnika składane zakładowi pracy w sprawie korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodu. Oświadczenie w części F składa podatnik uzyskujący przychody m. in. stosunku pracy, którego miejsce zamieszkania (stałego lub czasowego) jest poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy i nie otrzymuje on dodatku za rozłąkę.
Część G – Oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie zwolnień, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oświadczenie składa się płatnikowi wypłacającemu m.in. dochody ze stosunku pracy, umów zlecenia, oraz z zasiłku macierzyńskiego (z wyłączeniem organów rentowych, którym podatnik składa PIT-3). Składając oświadczenie podatnik oświadcza, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, że spełnia warunki do stosowanie jednego z następujących zwolnień:
– ulga na powrót we wskazanych w oświadczeniu latach – dotyczy osób, które przed powrotem do Polski przez minimum trzy lata mieszkały i pracowały za granicą. Osoby takie przez cztery lata od powrotu do kraju mogą nie płacić PIT;
– ulga dla rodzin 4+;
– ulga dla pracujących seniorów.
Część H – Wniosek podatnika składany płatnikowi o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów.
Część I – Wniosek podatnika składany płatnikowi o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.
Część J – Wniosek podatnika składany płatnikowi w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym. W części J podatnik wnioskuje o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym, ponieważ przewiduje, ze uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej nie przekroczą w tym roku kwoty 30.000,00 zł, tj. kwoty wolnej od podatku.
Część K – Data wypełnienia i podpis podatnika.

Pobierz instrukcję w PDF

Pobierz formularz PIT-2

Stan prawny na dzień 19.07.2022 r.

Szanowni Państwo,

uprzejmie informujemy, że z dniem 01.07.2022 r. weszły w życie zmiany przepisów w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych – tzw. Polski Ład 2.0. Osoby, prowadzące indywidualną działalność gospodarczą albo działalność w ramach spółki cywilnej lub spółki jawnej osób fizycznych, które od początku 2022 r. zdecydowały się na opodatkowywanie swoich dochodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych albo z zastosowaniem podatku liniowego (stawka 19%), mogą dokonać zmiany formy opodatkowania dochodów osiągniętych w roku 2022:

1)   z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne (tj. skala z dwoma progami podatkowymi – 12% do kwoty dochodu 120.000,00 zł i 32% od nadwyżki oraz kwotą wolną od podatku w wysokości 30.000,00
2)   z podatku liniowego na zasady ogólne.

Zmiany z ryczałtu można dokonać w trakcie roku 2022 albo po jego zakończeniu.
Zmiany z podatku liniowego można dokonać tylko po zakończeniu roku 2022.

Osoby, które aktualnie rozliczają swoje dochody z zastosowaniem ryczałtu i zdecydują się na zmianę formy opodatkowania w trakcie roku, powinny do dnia 22.08.br. złożyć zgłoszenie aktualizujące ich wpis w CEIDG i zgłosić, że od dnia 01.07.br. wybierają zasady ogólne jako właściwe do rozliczenia ich dochodów wypracowanych od tego dnia.

Konsekwencją tej decyzji jest:

1)    rozliczenie dochodów za pierwsze półrocze na dotychczasowych zasadach, tj. z zastosowaniem ryczałtu;
2)    rozliczenie dochodów za drugie półrocze z zastosowaniem zasad ogólnych i uwzględnienie za okres od 01.07.br. do 31.12.br. kosztów uzyskania przychodu;
3)    złożenie za rok 2022 dwóch zeznań podatkowych – PIT-28 oraz PIT-36;
4)    brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem albo jako rodzic samotnie wychowujący dziecko;
5)    obowiązywanie zmiany dokonanej w roku 2022 w następnych latach, o ile podatnik nie zdecyduje się na kolejną zmianę formy opodatkowania od dnia 01.01.2023 r.

Osoby, które obecnie rozliczają swoje dochody z zastosowaniem ryczałtu, mogą podjąć decyzję o zmianie formy opodatkowania za rok 2022 i rozliczeniu dochodów osiągniętych za ten rok na zasadach ogólnych, także po zakończeniu roku 2022. Swój wybór potwierdzają poprzez złożenie do dnia 01.05.2023 r. zeznania PIT-36. Wybierając ten wariant, podatnik będzie miał możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem albo jako rodzic samotnie wychowujący dziecko. Będzie mógł także uwzględnić w rozliczeniu rocznym koszty uzyskania przychodu od dnia 01.01.2022 r.

Osoba, która zechce zmienić formę opodatkowania z podatku liniowego na zasady ogólne, powinna do dnia 01.05.2023 r. złożyć zeznanie PIT-36. Ta osoba również ma prawo do wspólnego rozliczenia z małżonkiem albo jako rodzic samotnie wychowujący dziecko.

!!!UWAGA!!! Osoby, które zdecydują się na zamianę formy opodatkowania dochodów osiągniętych w roku 2022 po zakończeniu tego roku podatkowego poprzez złożenie zeznania PIT-36, jeśli będą chciały kontynuować rozliczanie dochodów na zasadach ogólnych w roku 2023, będą zobowiązane do aktualizacji danych w CEIDG – aktualizację informacji o wyborze formy opodatkowania trzeba będzie złożyć do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym po raz pierwszy w roku 2023 osiągnięto dochód.

Polski Ład 2.0 a składka zdrowotna
Zgodnie z nowymi zasadami osoby, które rozliczają swoje dochody z zastosowaniem podatku liniowego albo są opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, będą mogły odliczyć na określonych zasadach zapłaconą składkę zdrowotną. Podatnicy, którzy wybrali podatek liniowy będą mogli pomniejszyć dochód o składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w danym roku podatkowym zapłacone zarówno z tytułu prowadzonej działalności, jak i za osoby z nim współpracujące.

Pozostałe zmiany

• kwota wolna od podatku równa 30.000,00 zł oraz kwota dochodu wyznaczająca granicę pierwszego progu podatkowego, tj. 120.000,00 zł, do której ma zastosowanie stawka 12%, dotyczą wszystkich podatników rozliczających się na zasadach ogólnych, a więc m. in. osób osiągających dochody z tytułu stosunku pracy, osób wykonujących prace w oparciu o umowy zlecenia;
• przywrócenie rodzicom samotnie wychowującym dzieci prawa do rozliczania podatku dochodowego na zasadach obowiązujących do końca 2021 r. – tzn. podwójny podatek od połowy dochodów, przy czym kwota wolna od podatku będzie dla takich osób równa 60.000,00 zł;
• ujednolicenie terminów składania zeznań podatkowych – obowiązywać będzie jeden termin – 30 kwietnia;
• likwidacja tzw. „ulgi dla klasy średniej” wprowadzonej od 01.01.2022 r. Z ulgi tej będzie można skorzystać w odniesieniu do dochodów osiągniętych za rok 2022, rozliczanych na zasadach ogólnych, jeśli okaże się, że jej zastosowanie byłoby dla podatnika korzystne. To urząd skarbowy, bez konieczności składania przez podatnika wniosku, ma dokonywać oceny i informować podatnika w terminie 21 dni od złożenia przez niego zeznania podatkowego o ewentualnej nadpłacie podatku. Podatnik będzie mógł złożyć wniosek, jeśli uzna, że otrzymał zwrot w kwocie niższej niż należna albo nie otrzymał zwrotu, mimo że, według niego, taki zwrot jest zasadny.

Stan prawny na dzień 10.11.2021 r.

etap procesu legislacyjnego: ustawa oczekuje na podpis Prezydenta

Szanowni Państwo,

w dniu 29.10.br. Sejm RP odrzucił poprawki senackie do projektu ustawy wprowadzającej duże zmiany m.in. w ustawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych. Oznacza, to, że nowe prawo niemal na pewno wejdzie w życie od dnia 01.01.2022 r. Projekt ustawy oczekuje już tylko na podpis Prezydenta i jej publikację w Dzienniku Urzędowym RP, a to raczej nastąpi przez dniem 30.11.br. (jest to ostateczny termin publikacji, który jest warunkiem niezbędnym do wejścia w życie przepisów od następnego roku). W związku z tym prezentujemy poniżej wybrane zmiany z zakresu PIT i CIT.

Zmiany w zakresie PIT

1. podwyższenie kwoty wolnej od podatku z 8 000 zł do 30 000 zł dla ogółu podatników obliczających podatek według skali podatkowej;
2. podwyższenie z 85 528 zł do 120 000 zł progu dochodów, po przekroczeniu którego ma zastosowanie 32% stawka podatku;
3. zmiany w składce zdrowotnej;
4. likwidacja możliwości odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne
   w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru;
5. wprowadzenie tzw. ulgi dla klasy średniej;
6. wprowadzenie tzw. ulgi na powrót;
7. przeciwdziałanie „szarej strefie”;
8. zmiana zasad opodatkowania przychodów osiąganych z najmu lub dzierżawy.

Zmiana podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz likwidacja odliczenia składki zdrowotnej od podatku

Ustawa zakłada istotne zmiany w zakresie wysokości składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Będzie ona uzależniona od wybranego sposobu opodatkowania. Ustawa zakłada również likwidację przepisów, które w obecnym stanie prawnym stanowią podstawę odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru.

Przedsiębiorcy rozliczający PIT na zasadach ogólnych – składka zdrowotna

Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej (stawki 17% i 32%, próg podatkowy po zmianie 120 000 zł) ma wynieść 9% dochodu, bez możliwości odliczenia składki od podatku. Jeżeli za dany miesiąc podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w danym miesiącu będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 01.01.2022 r., tj. od kwoty 3 010 zł, podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten miesiąc będzie stanowiła ta kwota, a składka zdrowotna będzie równa 270,90 zł.

Rok składkowy będzie trwał od dnia 1 lutego danego roku kalendarzowego do 31 stycznia następnego roku kalendarzowego. Składka będzie liczona od dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym będzie ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszony o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Dla przedsiębiorców, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych, został przygotowany mechanizm zmniejszający obciążenia podatkiem i składką zdrowotną. Obejmie on tych przedsiębiorców, których dochody wynoszą od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie.

Przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym – składka zdrowotna

Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców rozliczających się z zastosowaniem tzw. podatku liniowego (stawka 19%, niezależnie od kwoty dochodu) ma wynieść 4,9% dochodu. Zastrzeżono jednak, że składka zdrowotna nie będzie mogła być niższa niż 9% najniższego wynagrodzenia. Przyjmując, że w roku 2022 płaca minimalna wyniesie 3 010 zł brutto, to najniższa składka zdrowotna od stycznia 2022 r. będzie równa 270,90 zł. Taka wysokość składki będzie obowiązywała dla tych podatników, u których kwota 4,9% dochodu byłaby niższa od kwoty 270,90 zł lub tych, którzy w danym miesiącu nie wykażą dochodu.

Rok składkowy będzie trwał od dnia 1 lutego danego roku kalendarzowego do 31 stycznia następnego roku kalendarzowego. Składka będzie liczona od dochodu z działalności gospodarczej uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym będzie ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszony o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów

Przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – składka zdrowotna

Składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (opodatkowanie tylko przychodu bez uwzględnienia kosztów, z zastosowaniem stawki podatku określonej w ustawie dla danego rodzaju działalności) będzie zależna od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oraz przychodów osiąganych przez danego przedsiębiorcę:

1. przy przychodach rocznych do 60 tys. zł podstawa wyniesie 60% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”;
2. przy przychodach rocznych od 60 tys. zł do 300 tys. zł podstawa wyniesie 100% przeciętnego wynagrodzenia (zdefiniowanego jak wyżej);
3. przy przychodach rocznych ponad 300 tys. zł podstawa wyniesie 180% przeciętnego wynagrodzenia (zdefiniowanego jak wyżej).

Możliwe będzie zastosowanie alternatywnej formy ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podatnik, który przez cały rok 2021 prowadził działalność gospodarczą i przychody z tej działalności były opodatkowane:

1. na zasadach ogólnych lub
2. podatkiem liniowym lub
3. z zastosowaniem podatku od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej lub
4. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

będzie mógł przy określaniu miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w roku poprzednim (w tym przypadku w 2021), pomniejszoną o kwotę opłaconych w roku poprzednim (tj. 2021) składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu. Tak ustalona miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonego stosowana byłaby przez cały rok kalendarzowy.

Przedsiębiorcy opodatkowani kartą podatkową – składka zdrowotna

Wysokość składki zdrowotnej dla podatników rozliczających się w oparciu o kartę podatkową wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia (wysokość minimalnego wynagrodzenia w roku 2022 to 3 010 zł brutto, wysokość składki zdrowotnej to 270,90 zł).

Wspólnicy spółek komandytowych – składka zdrowotna

Składka zdrowotna będzie obliczana od podstawy stanowiącej kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Według prognoz kwota ta w roku 2022 wyniesie około 5 922 zł, co oznaczałoby, że składka zdrowotna według nowych zasad byłaby równa około 533 zł miesięcznie – 9% podstawy wymiaru składki

Członkowie zarządów spółek kapitałowych, fundacji, stowarzyszeń i prokurenci – składka zdrowotna

Do tej pory członkom zarządów spółek kapitałowych (spółka z o. o., spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna), członkom zarządów fundacji, stowarzyszeń czy prokurentom, którzy otrzymywali swoje wynagrodzenie na podstawie uchwały o powołaniu podjętej przez uprawniony do tego organ nie była potrącana składka na ubezpieczenie zdrowotne. Od dnia 01.01.2022 r. się to zmieni. Składka zdrowotna będzie potrąca z wynagrodzenia wypłacanego członkom zarządu oraz prokurentom, którym przyznano wynagrodzenie na mocy aktu powołania. Obowiązek ten będzie dotyczył nie tylko polskich rezydentów podatkowych, ale i nierezydentów. W przypadku nierezydentów składa nie będzie pobierana, o ile są oni rezydentami podatkowymi państw UE/EOG lub państwa, z którym Polska zawarła umowę dotyczącą zabezpieczenia społecznego i przedstawią dokument potwierdzający podleganie ubezpieczeniu społecznemu w tym państwie. Składka będzie wynosiła 9% kwoty wynagrodzenia brutto.

Ujednolicenie terminów rozliczania składek zdrowotnych i społecznych

Ustawa zakłada ujednolicenie terminów rozliczania składek zdrowotnych i społecznych. Składki będzie można płacić do 20. dnia miesiąca, niezależnie od formy prowadzenia działalności. Ułatwi to sposób kalkulacji wysokości składki i skoreluje termin jej płacenia z terminem odprowadzania zaliczki na PIT.

Ulga dla klasy średniej

Ustawa zakłada wprowadzenie ulgi dla osób osiągających przychody z tytułu szeroko pojętego stosunku pracy (stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy). Ulga nie będzie jednak przysługiwała osobom osiągającym przychody z tytułu umów cywilnoprawnych. Ulga ma dotyczyć osób, których przychody mieszczą się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie (odpowiednio od 5 700 zł do 11 140 zł miesięcznie). W kwocie tych przychodów będą także uwzględniane przychody pomniejszane o 50% koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez pracowników-twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami, określone w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT. Wprowadzenie ulgi ma na celu zniwelowanie straty spowodowanej zniesieniem możliwości odliczania składki zdrowotnej. Ulga co do zasady będzie uwzględniana w zeznaniu rocznym. Pracownik będzie jednak mógł złożyć oświadczenie o chęci skorzystania z niej w ciągu roku podatkowego. Wówczas pracodawcy będą mogli ją stosować w rozliczeniach miesięcznych. Przekroczenie górnego progu przychodów będzie oznaczał brak możliwości skorzystania z ulgi.

Ulga będzie wyliczana w następujący sposób:

1. dla osób osiągających przychód w przedziale od 68 412 zł do 102 588 zł (przychód x 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17
2. dla osób osiągających przychód w przedziale od 102 588 zł do 133 692 zł (przychód x (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17

Ulga na powrót

Ustawa przewiduje wprowadzenie tzw. ulgi na powrót, odliczaną od podatku. Adresatami tej ulgi będą osoby, które zmieniły rezydencję podatkową na polską. Dotyczyć będzie ona przede wszystkim osób, które mają polskie obywatelstwo, Kartę Polaka i przez ostatnie 3 lata nie miały rezydencji podatkowej w Polsce. Fakt zamieszkiwania poza Polską będzie mógł zostać potwierdzony nie tylko certyfikatem rezydencji, ale również innymi dokumentami, np. zaświadczeniami wydawanymi przez administracje innych państw oraz dokumentami dotyczącymi pracy czy zameldowania za granicą

Odliczenie podatnik będzie mógł stosować, co do zasady, przez cztery lata następujące po roku bazowym. Rokiem bazowym będzie wybrany przez podatnika rok, w którym podatnik zmienił rezydencję podatkową i stał się polskim rezydentem albo rok następujący po roku, w którym nastąpiła zmiana rezydencji podatkowej. Wysokość odliczenia w pierwszym roku wyniesie 50% podatku należnego za rok bazowy, zaś w drugim – 50% podatku należnego obliczonego za pierwszy rok stosowania ulgi.
W trzecim i czwartym roku będzie to 50% podatku należnego obliczonego za poprzedni rok stosowania ulgi, czyli odpowiednio za drugi i trzeci rok stosowania odliczenia. Warunkiem odliczenia będzie uzyskanie dochodów z określonych źródeł (praca, działalność wykonywana osobiście, pozarolnicza działalność gospodarcza, lub z praw autorskich i praw pokrewnych) oraz bycie polskim rezydentem podatkowym. Warunki te będą musiały być spełnione we wszystkich latach, w których podatnik dokonuje odliczenia. Ulga będzie stosowana w rozliczeniu rocznym. Nie będzie uwzględniana przy poborze zaliczek w trakcie roku.

PIT-0 dla seniorów

Z PIT-0 dla seniorów będą mogły skorzystać osoby zatrudnione na etacie, pracujący na zleceniach i przedsiębiorcy rozliczający się z zastosowaniem skali podatkowej, podatku liniowego albo ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, którzy mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą dalej aktywni zawodowo. PIT-0 dla seniora będzie działał tak jak PIT-0 dla młodych, tzn. obejmie m.in. roczny przychód z pracy do kwoty 85 528 zł. Seniorzy rozliczający się na zasadach ogólnych będą mieli do wykorzystania jeszcze kwotę wolną od podatku, która wyniesie 30 tys. zł. Pracujący seniorzy, którzy nie pobierają emerytury, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).

PIT-0 dla rodzin 4+

PIT-0 dla rodzin 4+ jest rozwiązaniem adresowanym do rodziców (w tym zastępczych i opiekunów prawnych), wychowujących co najmniej 4 dzieci. Z tego rozwiązania będą mogli skorzystać wszyscy spełniający warunek podstawowy, niezależnie od tego czy są pracownikami, przedsiębiorcami, wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami. Każdy rodzic co najmniej czwórki dzieci, który zarabia do 85 528 zł, nie będzie płacić PIT. Rodzic rozliczający się z zastosowaniem skali podatkowej będzie korzystał jeszcze dodatkowo z podwyższonej kwoty wolnej wynoszącej 30 tys. zł. Oznacza to brak PIT przy zarobkach do kwoty 115 528 zł. Dla małżonków, którzy rozliczają się wspólnie, kwota wolna od PIT będzie wynosić 231 056 zł.

Przeciwdziałanie „szarej strefie”

W celu przeciwdziałania zjawisku zatrudniania pracowników „na czarno” i nie ujawniania całości lub części wypłacanego im wynagrodzenia, ustawa zawiera propozycję przypisania pracodawcy za każdy miesiąc nielegalnego zatrudnienia przychodu w wysokości równowartości minimalnego wynagrodzenia za pracę (od stycznia 2022 r. – 3 010,00 zł brutto).

Najem i dzierżawa

Zmiana, zgodnie z którą przychody z tytułu najmu lub dzierżawy osiągane przez osoby fizyczne i nierozliczane przez te osoby w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej (tzw. najem prywatny), będą mogły być rozliczane tylko z zastosowaniem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, wejdzie w życie od dnia 01.01.2023 r.

Podatnicy PIT i CIT w roku 2022 będą jeszcze mogli zaliczać do podatkowych kosztów odpisy amortyzacyjne od domów i mieszkań pod warunkiem, że zostały nabyte bądź wytworzone przed 01.01.2022 r.

Wykup aut z leasingu

Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów nie stanowią przychodów z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomej przychody ze sprzedaży auta, które po zakończeniu „firmowego” leasingu zostało wykupione wprost do majątku prywatnego, o ile takie auto zostało sprzedane po upływie 6 miesięcy od końca miesiąca, w którym zostało wykupione.

Po zmianie za przychód z działalności gospodarczej będzie uznawany także przychód z odpłatnego zbycia składnika będącego rzeczą ruchomą, wykorzystywanego na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy leasingu, nawet jeżeli przed zbyciem został wycofany z działalności gospodarczej. Aby przychodu takiego nie uznawać za przychód z działalności gospodarczej między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik został wycofany z działalności gospodarczej i dniem jego odpłatnego zbycia musi upłynąć 6 lat. Reguła ta będzie miała zastosowanie do aut wykupionych z leasingu po 31.12.2021 r.

Zmiany w zakresie CIT

Ukryta dywidenda

Zgodnie z założeniami nie będą mogły stanowić od dnia 01.01.2022 r. kosztów uzyskania przychodów koszty poniesione przez podatnika będącego podatnikiem CIT w związku ze świadczeniem wykonanym na jego rzecz przez podmiot z nim powiązany lub powiązany ze wspólnikiem takiego podatnika, jeżeli koszty te zostaną uznane za tzw. „ukrytą dywidendę”

Koszty będą mogły być zakwalifikowane jako ukryta dywidenda jeżeli:

1. wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób będzie uzależniony od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku lub
2. transakcja będzie miała charakter sztuczny lub zostanie dokonana na warunkach nierynkowych lub
3. wydatki będą dotyczyły wynagrodzenia za korzystanie z aktywów (np. nieruchomości), które były w posiadaniu wspólnika podatnika podatku CIT przed jego utworzeniem.

Przepisy o ukrytej dywidendzie (w zakresie transakcji nierynkowych i korzystania z aktywów, tj. wskazane w pkt. 2 oraz pkt. 3 powyżej) nie będą dotyczyć przypadków, w których suma takich kosztów poniesionych przez podatnika CIT w roku podatkowym będzie niższa od kwoty księgowego zysku brutto za rok obrotowy, w którym zostały one uwzględnione w wyniku finansowym

Za podmioty powiązane uznawane będą:

1. podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
2. podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

– ten sam inny podmiot lub

– małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

1. spółka niebędąca osobą prawną i jej wspólnik, lub
2. spółka komandytowa lub spółka komandytowo-akcyjna mająca zarząd na terytorium Polski i jej komplementariusz, lub
3. spółka jawna podlegająca CIT i jej wspólnik, lub”,
4. podatnik i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółka kapitałowa wchodząca w jej skład i jej zagraniczny zakład.

Zmiana wejdzie w życie z dniem 01.01.2023 r.

Podatek przychodowy

Minimalny CIT będzie dotyczył zarówno polskich rezydentów podatkowych, jak i podmiotów zagranicznych osiągających dochody z tytułu prowadzenia działalności na terytorium Polski, jeżeli będą ponosiły one straty ze źródła przychodów innego niż zyski kapitałowe lub wykażą niski (do 1%) wskaźnik dochodowości w ramach działalności operacyjnej. Stawka podatku będzie równa 10%. Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego odliczać się będzie od zobowiązania podatkowego w CIT przez następne 3 lata

Podstawa opodatkowania będzie sumą następujących wielkości:

1. 4% wartości przychodów (innych niż z zysków kapitałowych);
2. poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych “nadmiernych” kosztów finansowania dłużnego (przekraczających 30% tzw. podatkowej EBITDA);
3. wartości odroczonego podatku dochodowego wynikającego z ujawnienia
   w rozliczeniach podatkowych nieamortyzowanej WNiP w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto;
4. poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów nabycia określonych usług lub praw niematerialnych (o zakresie i definicji zbliżonej do obecnie istniejącego art. 15e), przekraczających wartość 5% tzw. podatkowej EBITDA plus 3 mln zł.

Regulacje te nie będą dotyczyły następujących kategorii podatników:

1. rozpoczynających działalność w danym roku oraz w dwóch następnych latach;
2. przedsiębiorstw finansowych wymienionych w art. 15c ust. 16 ustawy o CIT;
3. którzy uzyskali w danym roku podatkowym przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku poprzedzającym;
4. ich udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne i nie posiadają udziałów (akcji) w kapitale innej spółki.

Nowy estoński CIT

W nowej wersji zniesiony zostanie limit przychodowy, który wyłączał z systemu estońskiego większe podmioty. Poszerzony zostanie również krąg podmiotów uprawnionych do skorzystania z tej formy opodatkowania. Będą to nie tylko spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ale też, na określonych zasadach, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne i spółdzielnie. Ponadto zostanie zlikwidowany warunek minimalnego wolumenu inwestycji.

Warunki niezbędne do skorzystania z tej formy opodatkowania od roku 2022:

1. ograniczenie kręgu udziałowców do osób fizycznych i brak wielopoziomowej struktury;
2. osiąganie większości przychodów z działalności operacyjnej i zatrudnianie minimalnej liczby pracowników wymaganą przez ustawę (co do zasady trzech pracowników).

Estoński CIT – porównanie warunków

 Efektywna stopa opodatkowania może wynieść więcej niż nominale wartości podane powyżej. W chwili obecnej oczekuje się na wyjaśnienia Ministra Finansów odnośnie sposobu prawidłowego naliczenia podatku dochodowego od dywidendy.

Niższy limit transakcji gotówkowych

Od dnia 01.01.2022 r. będzie obowiązywał niższy limit transakcji gotówkowych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą. Dokonywanie i (lub) przyjmowanie płatności za pośrednictwem rachunku bankowego będzie obowiązkowe, jeśli jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy kwotę 8.000,00 zł lub równowartość tej kwoty (transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji).

Obowiązkowe terminale płatnicze

Od dnia 01.01.2022 r. wszyscy przedsiębiorcy ewidencjonujący sprzedaż przy pomocy kas rejestrujących będą musieli umożliwić klientom płatności bezgotówkowe. Przewiduje się wprowadzenie ulgi na wydatki związane z nabyciem i obsługą terminala. Z ulgi będą mogli skorzystać podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, rozliczający się według skali podatkowej oraz z zastosowaniem podatku liniowego. Z ulgi nie będą mogli skorzystać podatnicy rozliczający się ryczałtem

W podstawowym wariancie będzie można:

1. zaliczyć wydatki na zakup i obsługę terminala w 100% do kosztów uzyskania przychodów;
2. odliczyć wydatki na zakup i obsługę terminala od dochodu w ramach ulgi podatkowej. Wydatki od podstawy opodatkowania będzie można odliczyć w zeznaniu za rok, w którym przedsiębiorca rozpoczął przyjmowanie płatności przy użyciu terminala oraz w roku po nim następującym – limit odliczenia 1.000,00 zł.

W przypadku przedsiębiorcy, który zrezygnuje z przysługującemu jemu zwolnienia z kasy rejestrującej, będzie mógł on odliczyć do 2.500,00 zł. Kwota odliczenia nie będzie mogła w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z pozarolniczej działalności gospodarczej.